امروزه شهرهای بزرگ جهان با توجه به وسعت ، افزایش روز افزون جمعیت و کمبود زمین و فضاهای شهری و حرکت بیشتر به سمت زندگی ماشینی و تکنولوژیک عملا شاهد بروز مشکلات و معضلات خاصی شده اند که ماحصل زندگی در شهرهای بزرگ و پر رفت آمد می باشد. یکی از بارزترین مشکلات امروزه شهرهای بزرگ یافتن مکان مناسب جهت پارک خودروها بوده که با کمک تکنولوژی و تجهیزات مکانیکی و الکترونیکی حل این مشکل را توسط سیستم های پارکینگ مکانیزه طبقاتی آسان تر نموده است. پارکینگ مکانیزه ترکیبی از ماشین آلات مکانیکی ، الکترونیکی و دیجیتال می باشد که وظیفه آن چیدمان حداکثری خودروها در کمترین فضای ممکن و بدون نیاز به نیروی انسانی است. از پارکینگ مکانیزه طبقاتی می توان جهت فضاهایی که امکان ساخت پارکینگ مکانیزه طبقاتی به روش رمپ و لوپ وجود ندارد استفاده نموده و نسبت به پارک حداکثری خودرو و نیز استفاده از فضا ، صرفه جویی های اقتصادی و کاهش میزان آلودگی های صوتی و زیست محیطی نهایت بهره برداری را برد.
مختصری از سوابق و تاریخچه پارکینگ مکانیزه
سوابق پارکینگ مکانیزه در جهان
اولین پارکینگ مکانیزه در جهان در سال ۱۹۰۵ میلادی در امریکا مورد استفاده قرار گرفت و سپس در سال ۱۹۲۰ به اروپا وارد شد ، اصول اولیه این نوع پارکینگ ها به صورت قفسه بندی بود که خودرو ها توسط آسانسور به طبقات مورد نظر منتقل شده و توسط اپراتور در محل پارک خود قرار می گرفتند ، این سیستم ها به علت کندی در تحویل گیری و تحویل دهی خودرو دارای مشکلات زیادی بود ، ولی با وجود این مشکلات تا سال ۱۹۶۰ حدود ۵۰ پروژه پارکینگ مکانیزه طبقاتی در نقاط مختلف جهان اجرا شد
از سال ۱۹۹۰ میلادی به بعد پیشرفت چشمگیری در تکنولوژی انها بوجود و با ورود سیستم های کامپیوتری به عرصه صنعت شاهد رویداد تحولات زیادی در سیستم پارکینگ مکانیزه طبقاتی بودیم که عملا رشد ملموسی را در ارتقای کیفیت ، سرعت و عملکرد آنها می توان احساس نمود. سرآمد کشور های سازنده این نوع سیستم ها آمریکا ، آلمان و سپس از آنها ژاپن می باشد. البته در سال های اخیر کشورهای ایتالیا ، اسپانیا،کره جنوبی و چین نیز وارد این حوزه رقابتی شده اند. تا سال ۲۰۱۲ درآمریکا بیش از ۲ میلیون در ژاپن حدود ۵/۱ میلیون ، در اروپا حدود ۱ میلیونو در کره جنوبی حدود ۴۰۰هزار واحد پارکینگ مکانیزه طبقاتی ساخته و مورد بهره برداری قرار گرفته است
سوابق پارکینگ مکانیزه در ایران
این سیستم ها در ایران ابتدا در سال ۱۳۷۰ شمسی با آسانسور های خودرو بر در بین طبقات شروع و با پارکینگ های چرخ و فلکی ادامه پیدا کرد اما این نوع سیستم ها به دلیل ضعف در طراحی و مهندسی و عدم استفاده از سیستم های هوشمند دچار مشکلات زیادی می باشند. لیکن به دلیل سادگی مورد استقبال قرار گرفته و تعدادی از آنها در سطح شهرهای تهران ، مشهد ، رشت ، اهواز و شیراز در حال استفاده می باشند
اما استفاده از سیستم های تمام مکانیزه و هوشمند اولین بار در تهران جنب سازمان حمل و نقل و ترافیک تهران(خیابان ایرانشهر) در سال ۱۳۸۹ با ظرفیت ۱۶۸ خودرو به صورت پایلوت توسط شرکت MPE ژاپن ساخته و مورد بهره برداری قرارگرفت و هم اکنون نیز در حال بهره برداری میباشد
و پس از آن شرکت های چینی و کره ای در شهرهای قم ، مشهد ، تبریز و کرج اقدام به ساخت پارکینگ مکانیزه نمودند
ابعاد و مسائل مهم زیست محیطی:
همانطور که مشخص است در سیستم های مکانیزه خودرو به صورت خاموش در گیت های ورودی تحویل گرفته می شود که نتیجتا باعث کاهش مصرف سوخت و پایین آمدن میزان آلایندگی خواهد بود ولی در سیستم های رمپی خودرو تا زمان توقف در محل پارک مشخص ، روشن می ماند که این موضوع باعث ایجاد آلودگی محیط پارکینگ و مصرف سوخت بیشتر خواهد شد. البته در پارکینگ مکانیزه طبقاتی با ظرفیت بالا نیاز به افرادی در طبقات مختلف جهت راهنمایی رانندگان خواهیم داشت که معمولا این افراد بیشتر در خطر آلاینده ها قرار دارند.
شاخص امنیت خودروهای داخل پارکینگ
در پارکینگ های رمپی امکان کنترل تمام خودروها از زمان ورود تا خروج سخت بوده و چنانچه خودرویی در هنگام پارک به خودروهای دیگر و یا تجهیزات داخل پارکینگ صدمه ای وارد نماید پیگیری و مشخص کردن مقصر دشوار بنظر می رسد و مهمترین نکته امنیت وسایل داخل خودرو می باشد که هیچ یک از پارکینگ ها مسیولیتی در این زمینه قبول نمی نمایند ولی در سیستم های مکانیزه تردد اشخاص در محوطه پارکینگ امکان پذیر نبوده و چون پارک خودرو توسط سیستم انجام می گیرد خسارتی نیز به خودرو های دیگر وارد نخواهد شد.
مدت زمان پارک هر خودرو و دسترسی به طبقات
در سیستم های مکانیزه ، خودرو فقط در گیت های ورودی و خروجی تحویل گرفته می شود و راننده از همان محل می تواند خودرو را ترک نماید ولی در پارکینگ های رمپی لازم است راننده طبقات مختلفی را جهت یافتن جای پارک ، طی نموده و همچنین با دقت در طبقات مختلف به دنبال جای خالی جهت پارک اتومبیل خود باشد و پس از آن بوسیله راه پله و یا آسانسور به طبقات مختلف مراجعه نماید
منابع انسانی و هزینه های سربار و اشتغال زایی
در سیستم های مکانیزه عملا نیروهای انسانی مورد استفاده در سطوح مختلف طبقه بندی شده و هرچند نسبت به سیستم های رمپی تعداد کمتری را بکار خواهیم گرفت لیکن افرادی که در این مجموعه ها استخدام می شوند همگی دارای سطح علمی قابل قبولی خواهند بود و هر یک به نوبه خود نیازمند طی دوره های آموزشی و مهارتی برای حفظ تعادل و مکانیزم سیستم خواهند بود و عملا افراد متخصص تر و کاردان تری را باید مورد استفاده قرار داد
پیش بینی نیاز احداث پارکینگ مکانیزه طبقاتی در شهر تهران و سایر شهرهای پر تراکم و پر ترافیک سیاحتی و زیارتی و مهم کشور
آنچه به وضوح می توان شاهد بود ، استقبالیست که مدیریت کلان حمل و نقل و ترافیک شهر های بزرگ از این سیستمها خواهند نمود چرا که عملا با گرانی و رکود موجود در بازار مسکن و نیز صرفه اقتصادی استفاده از چنین پارکینگ هایی و سرعت تاسیس و بهره برداری و کاهش چشمگیر میزان آلایندگی های صوتی و زسیت محیطی چنین پارکینگ هایی و نیز سرعت در ارائه خدمات خودرویی در پایانه های پر ترافیک شهر های بزرگ و نیز مکان هایی که به لحاظ موقعیت جغرافیایی در کشور نیازمند استفاده از چنین سیستمهایی خواهند بود و عملا برای احداث باید از قبل با چنین تکنولوژی هایی اشنایی لازم را پیدا نموده تا بتوانند این پارکینگ ها را نیز مورد ارزیابی و انتخاب قرار دهند ، لذا پیش بینی می شود به محض اجرایی شدن و مورد بهره برداری قرار گرفتن چنین سیستمهایی در کشور با سیل تقاضا برای احداث انها مواجه باشیم که خود می تواند برای مدریتی که نخستین بار چنین اقدامی را نهایی می نماید برگ زرینی در افتخار افرینی در عرصه صنعت حمل و نقل کشور باشد
- ۹۷/۰۶/۱۴